Libra nedir
Libra; güvenli ve açık kaynak kodlu bir blockchain üzerine inşa edilen, banka mevduatları ve devlet tahvili gibi volatilitesi düşük finansal varlıklardan oluşan bir rezerv ile desteklenen ve bağımsız bir birlik tarafından yönetilen istikrarlı bir para birimidir.
Kripto para Libra, aşağıdaki başlıklarda detaylı olarak açıkladığımız üç parçanın bir araya gelmesinden oluşuyor:
- Güvenli ve ölçeklenebilir bir blockchain – Libra blockchain
- Libra’ya içsel değer sağlayacak şekilde Libra’yı destekleyen birden fazla varlıktan oluşan bir rezerv
- Bağımsız bir kuruluş olan Libra Birliği – Libra Assocatiation
Libra coin’in çözeceği problemler, Libra’nın çıkış amacı
Libra’nın resmi sitesinde belirtildiği üzere Libra’nın çözmeyi umduğu mevcut problemler ve hedefleri aşağıdaki şekilde sıralanabilir:
- Banka hesabı olmayan insanlar (toplam yetişkin nüfusunun %31’i.)
- Finansal servislere erişimi kolaylaştırmak
- Finansal sistemlerdeki cinsiyet farkını çözmek
- İnsanların dünya çapında herkese düşük komisyon ile para göndermesini sağlamak
- Finansal servislere ve sermayeye erişimi kolaylaştırarak dünya çapında işletmeleri güçlendirmek
Projeye göre kripto para Libra ile gerçekleştirilmek istenen temel amaç, dünyadaki mevcut paraların en iyi özelliklerini bir araya getirmek. Bunlar şu şekilde: sabit değerlilik, düşük enflasyon, dünya çapında kabul görme ve değiştirilebilirlik (fungibility) (her Libra biriminin eşit şekilde birbiri ile takas edilebilmesi). Non-fungible token’ler nedir?
Rezervi oluşturacak birden fazla finansal varlık ile desteklenecek olan Libra, bu şekilde uzun vadede fiyat değişkenliğini minimize ederek değeri koruyan bir para birimi olacak. Libra sadece tek bir para birimi ile desteklenmeyeceği için, Libra’yı yerel para birimlerine çevirirken kullanıcıların çeşitli değişimler ile karşılaşabileceği belirtiliyor.
Rezerv üzerinden kazanılacak faiz, sistemin maliyetlerini karşılamak, düşük komisyon oranının devamlılığını sağlamak ve yatırımcılara temettü ödemek için kullanılacak. Ayrıca bu kazanç projenin büyümesi ve benimsenmesi üzerine harcanacak. Rezerv üzerinden kazanılan paradan kripto para Libra kullanıcıları için herhangi bir getirisi bulunmuyor.
Libra nasıl alınır
Libra ve Libra’yı destekleyecek rezervin yönetimini üstlenecek Libra Birliği’nin kurucu üyelerine bakılırsa Libra’nın piyasaya sürüldüğünde öncelikle Coinbase ve Coinbase Pro’da işlem göreceğini söyleyebiliriz.
Aynı şekilde projenin büyüklüğü ve mevcut kurucu üyeler dikkate alınırsa kripto para Libra, Coinbase haricinde pek çok büyük borsada alınıp satılabilecektir.
Şu an Türkiye’de ve dünyada en çok kullanılan borsalardan biri Binance. Binance’e aşağıdaki rehber ile üye olabilir, Bitcoin ve birçok altcoin’i kolayca alıp satabilirsiniz:
Libra, itibari paralar (USD, EURO…) ve banka mevduatları gibi varlıklar ile desteklenen bir stablecoin (sabit değerli coin). Dolayısıyla Libra diğer coin’lerin aksine kullanım açısından ön plana çıkan bir kripto para olacak.
Calibra nedir
Calibra, Facebook’un sosyal ve finansal veriler arasındaki ayrımı sağlamak ve Facebook adına Libra ağı üzerinde hizmetler oluşturmak ve işletmek için kurduğu regüle edilen bir yan kuruluştur.
Calibra, sağlayacağı finansal servisler ile insanların Libra ağına erişmesini ve katılmasını sağlayacak. Calibra’nın ilk ürünü ise Libra coin için geliştirilen Calibra cüzdan.
Ayrı bir uygulama olarak ve Messenger, WhatsApp’a entegre şekilde sunulacak olan dijital cüzdan Calibra ile kullanıcılar kolay bir şekilde Libra gönderip harcayabilecek.
Libra blockchain nedir – Libra ekosistemi
Libra blockchain, blockchain’in çalışmasına yardım eden node’ler tarafından yönetiliyor. Node’ler geliştiricilerin ve işletmelerin üzerinde finansal servisler inşa edebilecekleri ağlar oluşturuyor. Bu şekilde dünya çapında her bireyin kripto para Libra’yı günlük ihtiyaçları için kullanabilmesi hedefleniyor.
Libra blockchain aşağıdaki üç temel özellik ile açıklanabilir:
- Milyarlarca hesaba kadar ölçeklenebilirlik
- Fonların ve finansal verilerin güvenliği için yüksek güvenlik
- Ekosistemin yönetimi ve finansal servislerdeki yenilikler için gereken esneklik
Libra blockchain, özel olarak tasarlanmış transfer mantıkları ve akıllı sözleşmelerin Libra blockchain üzerinde kullanılması için yeni bir programlama dili olan Move’u kullanıyor.
Move programlama dilini tasarlayan ve kullanan Libra blockchain, bunun yanında konsensüs algoritması olarak LibraBFT konsensüs protokolünü kullanıyor. Bu protokol, Libra blockchain üzerinde gerçekleştirilecek transferler ve transfer sırası hakkında node’ler arasında birlik sağlanması için Byzantine Fault Tolerant (BFT) yaklaşımını kullanıyor.
Libra blockchain’in kendi konsensüs protokolünde BFT yaklaşımını kullanmasının iki nedeni var. Birincisi, ağdaki node’lerin (sunucuların) üçte biri hata yapsa bile sistem düzgün çalışmaya devam edebiliyor. İkinci avantaj ise bu yaklaşım ile Proof of Work (PoW) algoritmasının kullanıldığı Bitcoin gibi blockchain’lere nazaran saniyede yüksek sayıda transfer işlemi gerçekleştirilebiliyor.
Libra blockchain, transfer bloklarının toplu hali olarak değerlendirilen diğer blockchain’lerden farklı olarak, işlemlerin geçmişini ve durumlarını kaydeden tek bir veri yapısıdır. Bu durum, blockchain’e erişen uygulamaların kolay bir şekilde geçmiş verileri okumasını ve verilerin bütünlüğünü kontrol etmesini sağlıyor.
Bunlara ek olarak, kullanıcılar Libra blockchain’de diğer pek çok blockchain’de olduğu gibi gerçek kimlikleri ile bağlantılı olmayan adreslere sahip olabilir. Libra’nın resmi sitesinde, blockchain’de gizliliği ilerletecek yeni tekniklerin regülasyonlar gibi çeşitli konular ışığında değerlendirileceği belirtiliyor.
Libra Association nedir
Libra Association, Geneva merkezli kar amacı gütmeyen bağımsız bir kuruluştur. Libra Association dünya çapında birçok işletme, kar amacı gütmeyen kuruluşlar ve çok taraflı organizasyonlardan oluşur.
Libra Association, Libra blockchain ve Libra coin’i destekleyen rezervin yönetiminden sorumlu olacak.
2020 yılında kurulması hedeflenen Libra association’ın kurucu üyeleri şu şekilde:
- Ödeme: Mastercard, PayPal, PayU (Nasper’ın fintek ayağı), Stripe, Visa
- Teknoloji ve pazar yerleri: Booking Holdings, eBay, Facebook/Calibra, Farfetch, Lyft, MercadoPago, Spotify AB, Uber Technologies, Inc.
- Telekomünikasyon: Iliad, Vodafone Group
- Blockchain: Anchorage, Bison Trails, Coinbase, Inc., Xapo Holdings Limited
- Risk sermayesi: Andreessen Horowitz, Breakthrough Initiatives, Ribbit Capital, Thrive Capital, Union Square Ventures
- Kar amacı gütmeyen ve çok taraflı organizasyonlar, ve akademik kurumlar: Creative Destruction Lab, Kiva, Mercy Corps, Women’s World Banking
Libra ve Bitcoin arasındaki farklar, Libra Bitcoin’e rakip mi?
Libra ve Bitcoin; altyapı, çalışma sistemi ve diğer birçok konuda birbirlerinden çok farklı coin’ler. Öncelikle, Libra banka mevduatları gibi farklı varlıklar ile desteklenen sabit değerli bir stablecoin (stabilcoin).
Bitcoin ise herhangi bir varlık ile desteklenmeyen, değeri arz talep mekanizması ile belirlenen, bir değişim ve değer saklama aracı olarak sunduğu çeşitli avantajlardan dolayı talep gören bir kripto para.
Diğer önemli fark ise Libra’nın aksine Bitcoin’in arkasında Bitcoin’i yöneten veya yönetiminden sorumlu olan herhangi bir kurum, topluluk veya şahıs bulunmuyor.
Bu açıdan, Bitcoin, çalışma sistemi ve diğer yönleri ile Libra’dan çok farklı bir coin. Bir stablecoin olan Libra’yı Bitcoin’e rakip olarak görmekten ziyade Libra, mevcut coin & token’leri ve kripto para piyasasını daha da güçlendirecek, kripto paraları ve finansal servisleri çok daha büyük kitlelere taşıyacak bir proje olarak görülebilir.
Libra ve XRP Ripple arasındaki farklar, Libra Ripple’a rakip mi?
Ripple ve Libra, birbirlerinden tamamen farklı olan iki proje. Libra, insanların günlük hayatlarında pek çok ihtiyaç için kullanabilecekleri, parayı aynen mesaj gönderir gibi kolay bir şekilde gönderip alabilecekleri global sabit değerli bir kripto para.
Ripple ise bireylerden ziyade banka ve ödeme sağlayıcıları gibi kurumları hedefleyen bir ödeme protokolü. XRP ise bir stablecoin olan Libra’nın aksine herhangi bir varlık ile desteklenmeyen değeri değişken bir coin. Ripple ile ilgili daha fazla bilgi için aşağıdaki yazıya göz atabilirsiniz:
Genel olarak Libra’yı stablecoin’ler için bile bir rakip olarak görmek yanlış olur. Mevcut stablecoin’ler çoğunlukla trader’lar ve yatırımcılar tarafından varlıkların değerini korumak için kullanılıyor. Bunun yanında, USD gibi itibari paralar ile işlem yapılmayan borsalarda stablecoin’ler bir alternatif olarak kullanılıyor.
Libra ise dünya çapında tüm insanları hedefleyen, güvenli, hızlı ve kolayca erişilebilecek bir global kripto para birimi projesi.
Sonuç
Sonuç olarak, Libra; insanların günlük hayatlarında kullanabilecekleri, Libra blockchain üzerine inşa edilen global bir kripto paradır. Gerçek varlıklardan oluşan bir rezerv ile desteklenen Libra, bu şekilde değerini sabit tutar. Kripto para Libra, açık ve kapsayıcı bir finansal altyapı olan Libra ağında kullanılabilir.
Libra coin ve Libra ağının temel amacı ise dünya çapında tüm insanların daha iyi, daha ucuz ve açık finansal servislere olan erişimini artırmak.
Aşağıdaki butonlara tıklayarak içeriği Facebook ve Twitter’da paylaşabilir ve yorum yazabilirsiniz. Coinbalina’yı Facebook ve Twitter üzerinde takip etmeyi unutmayın.
