Bu rehberde yeni başlayanlar için en iyi Bitcoin alım satım siteleri, alım satım işlemleri ve cüzdanlar ile ilgili baştan sona detaylı bilgiler bulabilirsiniz.
Bitcoin ve altcoin alıp satmaya başlamak için kullanabileceğiniz kripto para borsalarını, kripto para cüzdanlarını ve nereden başlamanız gerektiğini bu içerikte derledik.
Türkiye’de yaşıyorsanız kripto para almak için kullanabileceğiniz birçok yöntem var. Bu yöntemler kullanım kolaylığı ve komisyon açısından birbirinden ayrılıyor.
Aşağıdaki yöntemler ve aracı platformlar ile Bitcoin ve diğer kripto paraları satın almanız mümkün:
- Kripto para borsaları
- Banka kartı / kredi kartı
- P2P platformlar
Bitcoin ve diğer kripto paraları almak için en kolay ve komisyon oranı en düşük yöntem kripto para borsalarını kullanmak.
Banka/kredi kartı ile veya P2P platformları kullanarak doğrudan şahıslardan kripto para almanın masrafı çok daha yüksek.
Banka/kredi kartı ve P2P işlemlerde genelde komisyon oranı platforma göre %1-3 arasında değişiyor. Kripto para borsalarında ise komisyon oranları genelde %0.10 ve %0.50 arasında.
Ayrıca güvenlik ve işlem hacmi açısından da kripto para borsalarını kullanmak P2P gibi diğer seçeneklere göre daha iyi bir tercih.
Bu yüzden hem komisyon oranları hem de kullanım kolaylığı açısından Bitcoin almak için kripto para borsalarını kullanmak en iyi seçenek.
Kullanabileceğiniz yerli ve global kripto para borsalarına geçmeden önce kripto para borsalarının kullanımı ile ilgili temel birkaç noktaya değinelim.
Bitcoin ve diğer kripto paralar kripto para borsaları tarafından satılmıyor. Kripto para borsaları alıcı ve satıcıları bir araya getiren birer platform.
Kullanıcılar platforma üye oluyor ve kripto para almak ya da satmak için istedikleri fiyattan alım satım emri giriyorlar. Bunun sonucunda aşağıdaki gibi bir emir defteri oluşuyor.
Kripto para borsaları emir defteri
Yeşil kısım Bitcoin alım emirlerini, kırmızı kısım ise Bitcoin satış emirlerini gösteriyor. Hesabındaki USDT ile Bitcoin almak isteyen kullanıcıların emirleri yeşil kısımda.
Hesabında bulunan Bitcoin’i USDT karşılığında satmak isteyen kullanıcıların emirleri ise kırmızı kısımda.
Kullanıcılar almak veya satmak istedikleri Bitcoin miktarını ve fiyatı girerek Bitcoin alım satım emirlerini piyasaya yani emir defterine koyabiliyor.
Kripto para borsaları arasındaki fiyat farkı
Kullandığınız kripto para borsası ne kadar popüler ise yani kullanıcı sayısı ve işlem hacmi ne kadar yüksek ise emir defteri de o kadar iyi olacaktır.
Bu nedenle işlem hacmi yüksek borsalarda alım satım fiyatları arasında çok fark olmayacaktır.
Yani yukarıdaki örnekteki gibi (Binance) en yüksek fiyattan girilen alım emri (57212.57) ile en düşük fiyattan girilen satış emri (57212.58) arasında uçurum olmayacaktır.
Ayrıca kullanıcı sayısı ve işlem hacmi yüksek olduğundan borsadaki fiyatlar, global borsalardaki fiyatlar ile benzer seviyede olacaktır ve ani fiyat değişimlerinde daha hızlı uyum sağlayacaktır.
Kullanıcı sayısı ve işlem hacmi yüksek borsalarda birbirine yakın çok fazla satış emri olduğu için örneğin 0.5 Bitcoin almak istediğinizde bu miktarın çoğunu en düşük satış fiyatlarından alabilirsiniz.
Diğer borsalarda ise almak istediğiniz Bitcoin miktarı arttıkça iyi satış fiyatları olmadığı için maliyetiniz artacaktır.
Bunun yerine direkt düşük fiyattan alım emri girip diğer kullanıcıların size Bitcoin satmasını da bekleyebilirsiniz.
Ancak alım satım yapan kullanıcı sayısı ve hacim düşük olduğu için bu durumda çok uzun süre beklemeniz gerekebilir.
Burada dikkat etmeniz gereken diğer bir konu da sahte işlem hacmi. Bazı borsalarda sahte hacim bulunuyor. Dolayısıyla işlem hacmi yüksekmiş gibi gözükse de aslında emir defteri çok kötü olabilir.
Ayrıca bazı borsalarda farklı nedenler ile belli kripto paralarda alım satım fiyatları diğer borsalara göre daha yüksek ya da daha düşük olabilir.
Her platform tamamen ayrı olduğu için ve farklı profilde kullanıcılardan oluştuğu için bu normal bir durum.
Kripto para borsasındaki yatırma/çekme işlemlerinin kolaylığı, komisyon oranları vb. faktörler de bu tür bir fiyat farkında etkili olabilir.
Yapay bir durum olmadıkça bunun çok bir önemi yok. Çünkü örneğin bir kripto parada satış fiyatları yüksek ise aynı şekilde alış fiyatları da yüksek olacaktır.
Bu açıdan diğer borsalara kıyasla yüksek bir fiyattan aldığınızı düşünseniz bile aynı şekilde diğer borsalara kıyasla daha yüksekten de satış yapabilirsiniz.
Kripto para borsaları arasında arbitraj yapmak mümkün olduğu için borsalar arasındaki fiyat farkının anormal şekilde çok açılması mümkün değil.
Al sat işlemleri ve transfer işlemleri için belirli bir komisyon / çekim ücreti ödeniyor. Dolayısıyla arbitraj ile fiyatların tamamen eşitlenmesi de mümkün değil.
Piyasa yapıcı ve piyasa alıcı işlemler
Kullanabileceğiniz işlem hacmi yüksek kripto para borsalarına geçmeden önce değinilmesi gereken bir diğer konu da piyasa yapıcı ve piyasa alıcı işlemler.
Kripto para borsaları gerçekleşen her alım satım işlemi için belirli bir oranda komisyon kesiyor.
Genellikle kripto para borsaları piyasa yapıcı işlemler için daha düşük komisyon oranı uygularken piyasa alıcı işlemler için daha yüksek komisyon oranı uygular.
Örneğin herhangi bir borsada piyasa yapıcı işlemler için komisyon oranı %0.10 iken piyasa alıcı işlemler için %0.15 gibi bir komisyon oranı olabilir.
Ya da iki işlem için de aynı komisyon oranı uygulanır. Ancak hiçbir zaman piyasa yapıcı komisyon oranı piyasa alıcıdan yüksek olmaz.
Bitcoin alım emri girdiğinizde emir hemen gerçekleşmiyor emir defterine konuyorsa bu piyasa yapıcı işlem olur.
Yani emir defterine katkıda bulunduğunuz (likiditeyi arttırdığınız) için işlem piyasa yapıcı olarak değerlendirilir ve borsa bu tür işlemler gerçekleştiğinde genelde teşvik açısından daha az komisyon keser.
Örneğin aşağıdaki örnekte 57200.01’den veya daha yüksek bir fiyattan Bitcoin alım emri girerseniz emriniz hemen gerçekleşir. Çünkü satış emirlerinde bu fiyattan emir bulunuyor.
Dolayısıyla işlem emir defterine konmaz anında gerçekleşir ve piyasa alıcı olarak değerlendirilir.
57200.01’deki emir yaklaşık 1.69 Bitcoin’lik bir satış emri.
Eğer siz örneğin bu fiyattan 1.79 Bitcoin alım emri girmiş iseniz 1.69 Bitcoin hesabınıza geçer kalan miktar yaklaşık 0.10 BTC ise 57200.01 fiyattan alım emirlerinin olduğu kısımda gerçekleşmeyi bekler.
57200.01’den daha düşük bir fiyattan Bitcoin alım emri girerseniz emriniz alım emirlerinin olduğu yeşil kısma konur.
Emir gerçekleşince yani başka bir kullanıcı bu fiyattan Bitcoin satınca emir piyasa yapıcı olarak değerlendirilir.
Örneğin 57300’den alım emri girerseniz emriniz piyasadaki en iyi satış fiyatından (57200.01) anında gerçekleşir ve piyasa alıcı emir olur.
Almak istediğiniz Bitcoin miktarı yüksekse alım emriniz tüm miktar tamamlana kadar sırasıyla en iyi fiyatlardan gerçekleşir.
Bitcoin ve altcoin alım satımı için kullanabileceğiniz kripto para borsaları
Türk Lirası ile Türkiye’deki kripto para borsalarını kullanarak ya da global bir borsa olan Binance‘i kullanarak Bitcoin ve altcoin satın alabilirsiniz.
Binance, Türk Lirası (TRY) yatırabileceğiniz ve TRY işlem çiftleri bulunan nadir global kripto para borsalarından birisi.
Ancak Binance’e doğrudan banka hesabınızdan para yatırmanız mümkün değil. Binance’e sadece Advcash hesabı ile Türk Lirası yatırabilirsiniz.
Advcash ile para yatırma komisyon oranı ise şu an %3 dolayısıyla diğer alternatif yöntemlere göre komisyon oldukça yüksek.
Binance’te banka ve kredi kartı ile de kripto para alabilirsiniz. Bu işlem için fiyat kuru farkı ile yaklaşık %2-3 komisyon kesiliyor.
Bunun yerine Binance’in Türkiye’de kurduğu bir borsa olan Binance TR‘yi kullanabilirsiniz. Binance TR hesabınıza doğrudan banka hesabınızdan para yatırabilirsiniz.
Türkiye’deki kripto para borsalarına bankadan para yatırdığınızda herhangi bir ücret kesilmiyor.
Binance TR’de alım satım işlemleri için komisyon oranı %0.10 (piyasa yapıcı / piyasa alıcı sabit oran).
Ayrıca %10 komisyon indirimli hesap açarak %0.09 komisyon oranından işlem yapabilirsiniz. Bu da Binance TR’yi Türk Lirası çiftlerinde komisyon oranı en düşük borsa yapıyor.
BtcTurk’te ise komisyon oranları piyasa yapıcı ve alıcı işlemler için sırasıyla %0.12 ve %0.20. Paribu’da ise bu oranlar %0.25 ve %0.35.
Türkiye’deki kripto para borsaları arasında işlem hacmi en yüksek borsalar Binance TR, BtcTurk ve Paribu.
Bu borsalarda işlem hacmi diğerlerine kıyasla çok daha yüksek olduğu için daha iyi fiyatlardan alım satım yapabilirsiniz.
Bu borsalara üye olmak, komisyon oranları, güvenlik ve işlem gören kripto paralar gibi detaylar için aşağıdaki içeriklere göz atabilirsiniz.
Ayrıca aşağıdaki içerikten piyasadaki en büyük kripto para borsası olan Binance‘te (global) toplamda %45 komisyon indirimli şekilde hesap açabilirsiniz:
Bu rehberde Bitcoin alım işlemini mevcut en iyi fiyatlardan, en az masraflı şekilde yapabilmeniz için ilk etapta Binance TR‘yi kullanmanızı öneriyoruz.
Aşağıdaki butona tıklayarak %10 komisyon indirimli (max) Binance TR hesabınızı açabilirsiniz:
Ayrıca Binance TR (trbinance.com) kayıt sayfasında ya da mobil uygulamada referans kimliği kısmına ”B4531124” kodunu ekleyerek de %10 komisyon indirimi kazanabilirsiniz.
Binance için ise ”K7NL7E8G” kodunu kullanarak ya da doğrudan aşağıdaki butona tıklayarak %20 komisyon indirimli Binance (binance.com) hesabınızı açabilirsiniz:
İncelemek ve karşılaştırmak için isterseniz Binance ve Binance TR dışında diğer kripto para borsalarında da hesap açabilirsiniz.
Örneğin Binance TR’ye 1000 TL yatırıp piyasa yapıcı işlem ile Bitcoin alırsanız %0.09 komisyon oranından (1000/100×0.09) 0.9 TL komisyon ödersiniz.
Bu da diğer birçok borsaya göre oldukça düşük bir komisyon.
%0.10 yerine %0.09 komisyon oranından işlem yapmak için %10 komisyon indirimli Binance TR hesabı açmanız yeterli. Detayları Binance TR rehberinde bulabilirsiniz.
Ayrıca Binance TR’den aldığınız kripto paraları hiçbir transfer ücreti ödemeden yüzlerce farklı kripto para ile daha düşük komisyonlardan işlem yapabileceğiniz Binance hesabınıza aktarabilirsiniz.
Toplamda %45 komisyon indirimli Binance hesabı açmak için bu rehbere göz atabilirsiniz.
Eğer Türkiye’de kullanabileceğiniz farklı kripto para borsalarında kesilecek komisyonu hesaplamak istiyorsanız aşağıdaki hesap makinelerini kullanabilirsiniz:
- Binance hesap makinesi
- Binance TR komisyon hesaplama
- Paribu komisyon hesaplama
- BtcTurk komisyon hesaplama
- Bitexen komisyon hesaplama
İlk defa alım satım yapacaksanız kripto para borsalarında alım satım işlemleri ve komisyon oranlarının mantığı ile ilgili temel bilgiler içeren aşağıdaki iki içeriği okuyabilirsiniz:
Kripto para cüzdanları
Masaüstü, mobil veya donanım gibi farklı türde kripto para cüzdanlarını kullanarak Bitcoin ve diğer kripto paralarınızı borsalar yerine kendinize ait cüzdanlarda tutabilirsiniz.
Ancak yeni başlıyorsanız sadece küçük bir miktarı kendinize ait cüzdanlara aktarıp bir süre kripto para cüzdanlarının kullanımına aşina olmanız daha iyi olacaktır.
Kripto para cüzdanları ”public key” olarak adlandırılan halka açık anahtarı ve hiç kimse ile paylaşılmaması gereken özel anahtarı (private key) içerir.
Cüzdanınıza bulunan adres ile kendi cüzdanınıza kripto para gönderebilirsiniz ya da başka kişilerden kripto para kabul edebilirsiniz.
Kripto para cüzdanınızda bulunan adresleri herkesin görebileceği, para transferi için kullanılan IBAN gibi düşünebilirsiniz.
Özel anahtar ise cüzdandaki kripto paraları başka bir adrese transfer etmek için kullanılır. Bir cüzdandaki Bitcoin’e sadece özel anahtarı bilen kişi yani cüzdanın sahibi erişebilir ve Bitcoin’i başka adrese transfer edebilir.
Özel anahtarı ise banka hesabınızın şifresi gibi görebilirsiniz. Özel anahtar karmaşık sayılardan veya kelimelerden oluşan bir şifre olabilir.
Sahip olduğunuz Bitcoin ve diğer kripto paralar cüzdanının içinde depolanmaz. Kripto paralar ile ilgili tüm bilgiler blockchain üzerinde bulunur.
Blockchain veya Türkçe adıyla blokzincir, zincirdeki yeni blokları ve transferleri içeren, değiştirilmesi mümkün olmayan dijital bir defter şeklinde tanımlanabilir.
Sahip olduğunuz Bitcoin’i transfer etmek için ihtiyacınız olan tek şey ise Bitcoin adresinizin özel anahtarıdır.
Kripto para cüzdanları bu özel anahtarı kullanarak sadece blockchain üzerinde transfer işlemleri yapmanızı sağlayan bir araçtır.
Bu açıdan kripto para cüzdanlarını sizin transfer işlemi yapmanızı sağlayan birer uygulama olarak görebilirsiniz.
Örneğin aşağıda örnekte bir Bitcoin adresi ve adreste bulunan Bitcoin’i harcamak yani başka bir yere transfer etmek için kullanılan özel anahtarı görebilirsiniz.
Bitcoin adresi: 1A6eUaW3J35357L5gdHDoaJMJeMzmaDdV3
Adresin özel anahtarı: 5KCCFrtRpeYufs1MLDzLSky5zM81q8Gd6sffDKLdNV9w5WddSmF
Farklı formatta kelimelerden oluşan bir özel anahtar (seed phrase): witch collapse practice feed shame open despair creek road again ice least
Not: Özel anahtarı hiçbir yerde paylaşmamalısınız. Bu adres sadece örnek olarak oluşturuldu ve Bitcoin içermiyor.
Bu adreste ve diğer tüm adreslerde ne kadar Bitcoin bulunduğunu ve gelen giden transferleri Bitcoin blokzinciri ile ilgili bilgileri inceleyebileceğiniz sitelerden görebilirsiniz.
Örneğin bir Bitcoin adresindeki Bitcoin miktarını ve gelen giden transferleri buradan adresi aratarak görebilirsiniz.
Bu gibi bilgiler halka açıktır. Ancak adresteki Bitcoin’i sadece özel anahtara sahip kişi yani cüzdanın sahibi transfer edebilir.
Kripto para borsalarında hesabınıza herhangi bir coin yatırmak istediğinizde size bir adres verilir. Ancak özel anahtarın sahibi borsadır. Dolayısıyla kripto paraların kontrolü de borsadadır.
Kripto paralarınızı özel anahtara sahip olduğunuz, kendinize ait cüzdanlara çekebilirsiniz. Bu şekilde kripto paraların kontrolü tamamen sizin elinizde olur ve borsaların hacklenmesi gibi durumlardan etkilenme riskiniz de azalır.
İki farklı kripto para cüzdanı türü mevcut. Bunlardan biri yazılım yani masaüstü veya mobil cüzdanlar. Diğeri ise soğuk cüzdan olarak bilinen donanım cüzdanlar.
Donanım kripto para cüzdanları özel anahtarı bir çip içinde muhafaza ettiği için dışarıdan zararlı yazılımların özel anahtara erişme ve kripto paralarınızı çalma riski sıfıra iniyor.
Bitcoin, Ethereum ve donanım cüzdanlar hakkında detaylı bilgiler için aşağıdaki içeriklere göz atabilirsiniz:
Kripto para borsalarında yapabileceğiniz işlemler
Türkiye’deki kripto para borsalarında genellikle sadece normal alım satım işlemleri yani spot trading yapabilirsiniz.
Ancak özellikle Binance ve BitMEX gibi global kripto para borsalarında margin trading ve vadeli işlemler gibi farklı işlem türleri ile kripto paralar ile kaldıraçlı işlemler de yapabilirsiniz.
Alım satım işlemleri dışında Binance’te birikim hesabına kripto para yatırarak faiz kazanma (savings) ve staking gibi yöntemler ile sahip olduğunuz kripto paralar üzerinden para kazanabilirsiniz.
Ancak staking gibi işlemler ile tatmin edici düzeyde para kazanmak için yüksek miktarda kripto para stake etmeniz gerekiyor.
Binance ve BitMEX’te Bitcoin ve diğer kripto paralar ile kaldıraçlı işlemler yapmak ve diğer işlemlerin kullanımı için aşağıdaki içeriklere gidebilirsiniz.
Bitcoin alım satımı yapmaya yeni başladıysanız daha riskli olduğu için Binance’te vadeli işlemler (Futures) kısmını veya BitMEX’i kullanmanız önerilmez.
Bunun yerine ilk etapta tecrübe kazanana kadar normal Bitcoin alım satım işlemleri yapmalısınız.
Bitcoin alım satımı ve kripto para borsaları ile ilgili soru ve yorumlarınızı aşağıda paylaşabilirsiniz.
