Bitcoin’e yatırım yapmalı mı? Bitcoin’e nasıl para yatırılır?
2017 yılında Bitcoin’in yaşadığı yükseliş ve yıl sonuna doğru 19.665 dolara kadar yükselmesi birçok kişinin aklına bu soruları getirmiştir.
Bitcoin hızlı yükseliş ve düşüşlerine rağmen 2020 ve sonrası için birçok kişinin radarında. Bu rehberde kripto paralara yatırım yapılır mı veya Bitcoin’e nasıl yatırım yapılır gibi birçok soruya ilişkin cevap ve detaylı bilgiler bulabilirsiniz.
Bitcoin’e Yatırım Yapılır mı?
Bitcoin hem yukarı hem de aşağı yönlü hızlı ve büyük fiyat değişimleri yaşadığı için şu an Türkiye’deki pek çok kişi tarafından hisse senedi, döviz, gayrimenkul vb. yatırım araçları ile aynı sınıfta görülmüyor. Bunun Bitcoin’de olan yüksek fiyat değişimlerinin yanında birçok farklı sebebi var.
Bitcoin pek çok kişi tarafından bir dolandırıcılık yöntemi, ponzi, herhangi bir ülke, şahıs & kurum tarafından kontrol edilen bir para gibi olumsuz şekilde görülüyor ve değerlendiriliyor. Peki gerçekten Bitcoin nedir?
Bitcoin’i ilk defa duyan kişilerin ve yatırım & para kazanma amaçlı Bitcoin ile ilgilenmeye başlayan kişilerin en çok merak ettiği konular arasında Bitcoin’in ne olduğu, Bitcoin’in Türkiye’de yasal mı olduğu, nasıl alınıp satılabileceği, güvenlik (teknik konular) ve vergi geliyor.
Dolayısıyla Bitcoin ile ilgilenen ve Bitcoin’e yatırım yapmak ve Bitcoin alım satımı yaparak para kazanmak isteyen kişilerin aşağıdaki 6 konuda bilgiye sahip olması gerekiyor:
- Bitcoin nedir?
- Bitcoin yasal mı?
- Bitcoin nasıl alınıp satılır?
- Bitcoin neden değerli?
- Bitcoin güvenli mi?
- Bitcoin ve vergi?
Bitcoin nedir?
Bitcoin arkasında herhangi bir kurum, hükümet veya şahıs olmayan kullanıcılar tarafından kontrol edilen açık kaynak kodlu bir ödeme ağı/yazılım ile çalışan bir kripto paradır.
Daha fazla bilgi için bu yazıya göz atabilirsiniz: En basit ve anlaşılır anlatımla Bitcoin nedir?
Bitcoin yasal mı?
Türkiye’de Bitcoin ile ilgili hukuki açıdan yasaklayıcı bir düzenleme yok. Dolayısıyla kullanıcılar Türkiye’deki kripto para borsalarından veya başka yöntemler ile Bitcoin alıp satabilir. Bitcoin alıp satmak herhangi bir suç arz etmiyor.
Bitcoin nasıl alınır?
Türkiye’de yatırım amaçlı Bitcoin ile ilgilenen kişiler, kripto para borsaları, kredi kartı veya nakit para ile kolay bir şekilde Bitcoin alabilir. Hem global hem de yerel birçok kullanımı kolay kripto para borsası mevcut.
Bitcoin alım satım işlemleri ile ilgili aşağıdaki yazıları inceleyebilirsiniz:
Bitcoin neden değerli?
Bitcoin kişiler arasında aracılar olmadan değer aktarılmasını sağlaması, kolayca taşınabilir ve gönderilebilir olması, değer saklama ve gönderme açısından güvenli bir varlık olması gibi çeşitli nedenlerden dolayı talep gören kullanışlı bir dijital varlık.
Bu açıdan Bitcoin değerli bir varlık ve arz miktarı sınırlı olduğu için de dolar gibi diğer varlıklar karşısında değer kazanıyor. Bitcoin’in itibari paralar (fiat) ve altın ile karşılaştırılması aşağıdaki şekilde.
Bitcoin’in altın karşısındaki tek dezavantajı köklü bir geçmişe sahip olmaması olarak görülebilir. Dayanıklılık konusunda da bu açıdan kendini kanıtlamış bir varlık olan altın henüz çok yeni bir varlık olan Bitcoin karşısında bir adım öne çıkıyor.
Güvenlik – Bitcoin güvenli mi?
Türk lirası, altın veya hisse senedi gibi varlıklar bankalar vb. aracılar ile güven altına alınabiliyor. Ancak kripto paralar çoğunlukla kullanıcılara ait kripto para cüzdanlarında saklanıyor. Bu cüzdanlara da aynen banka hesapları gibi bir şifre (özel anahtar) ile erişilip işlem yapılıyor.
Ancak kripto paraların temel farkı şu şekilde: Kripto para cüzdanı, Bitcoin ile ilgili işlemlerin kayıt edildiği sistem ”blockchain” ve kullanıcı arasında sadece bir aracı. Dolayısıyla kripto paralarınız cüzdanda saklanmıyor. Kripto paralarınız ve yaptığınız işlemler değiştirilmesi mümkün olmayan bir kayıt defteri görevi gören blockchain’de bulunuyor.
Dolayısıyla özel anahtar sizde ise kripto paralarınızdan sorumlu tek kişi sizsiniz. Ancak kripto paralarınız borsalarda bulunuyor ise aynen banka gibi kripto paralarınızın kontrolü borsada ve siz sadece borsa hesabınıza yansıtılan rakamları dikkate alıyorsunuz.
Kripto para borsaları ve cüzdanlar ile ilgili güvenlik konularında detaylı bilgi için aşağıdaki yazıları inceleyebilirsiniz:
Bitcoin’in vergilendirilmesi, Türkiye’de Bitcoin’den vergi alınıyor mu?
Konuyu özetlemek gerekirse kurumlar açısından Bitcoin ile ilgili kazançların vergilendirilmesi ile ilgili bir sorun bulunmuyor. Ancak konu şahıslara gelince Bitcoin’in gelir vergisi kanununda bulunan 7 kategoriden hiçbirine uymadığı belirtiliyor.
EY Türkiye vergi bölümü şirket ortağı olan Abdulkadir Kahraman, Bitcoin’in vergilendirilmesinden önce Bitcoin’in tanımlanması veya mevcut tanımlardan birine dahil edilmesi gerektiğini belirtiyor.
Bu açıdan Bitcoin’in Türkiye’de vergilendirilebilmesi için öncelikle detaylı bir çalışma ile bir düzenlemenin yapılması gerektiği belirtiliyor. Dolayısıyla bireysel işlemleriniz için dikkate almanız gereken bir durum bulunmuyor.
Bitcoin’e nasıl para yatılır? Bitcoin yatırımı yapma
Bitcoin neden yükseliyor, Bitcoin fiyatı neye göre değişiyor?
Parasını Bitcoin’de değerlendirmek isteyen kişiler için temel olarak iki farklı yöntem var. Bunlardan birincisi trading yani kripto para borsalarında alım satım işlemleri yaparak Bitcoin’in miktarını veya Türk lirası bazında değerini arttırmak.
En çok tercih edilen borsalardan biri olan Binance’e henüz üye değilseniz aşağıdaki rehber ile üyelik ve diğer konular ile ilgili detaylı bilgiler bulabilirsiniz:
İkinci yöntem ise belirli bir fiyattan Bitcoin satın alarak uzun vadeli Bitcoin’i tutup değer kazanmasını beklemek. Bu yöntem en basiti olarak görülebilir. Tek yapmanız gereken Bitcoin satın almak ve Bitcoin’in TL veya dolar bazında değer kazanmasını beklemek.
Devamlı alım satım yaptığınızda Bitcoin’in sadece dolar bazında değişim yaşaması gerekmiyor. BTC/ETH ve BTC/XRP gibi işlem çiftleri ile farklı kripto paralardaki değişimlerden yararlanarak da para kazanmanız mümkün.
Bitcoin ile para kazanmanız için Bitcoin fiyatının artması gerekiyor. Peki Bitcoin’in değeri neden artar veya neden azalır?
Bitcoin’in değerini etkileyen iki unsur Bitcoin’in arz miktarı ve Bitcoin’e olan talep. Bitcoin’e olan talep arttıkça arz miktarı sınırlı olduğu için fiyat oldukça hızlı yükselebiliyor.
Bitcoin, maksimum arz miktarı 21 milyon ile sınırlandırılmış bir para, an itibari ile sirkülasyondaki Bitcoin miktarı ise 17.6 milyon civarında. Bitcoin, yüksek miktarda elektrik tüketen özel cihazlar ile üretiliyor. İsteyen herkes bu cihazları alarak Bitcoin üretebilir.
Madencilerin blockchain’deki her yeni blok için kazandığı Bitcoin miktarı yaklaşık 4 yılda bir yarıya düşüyor. Bitcoin’in arz miktarındaki değişim bu açıdan yıla göre aşağıdaki şekilde öngörülüyor:
Bitcoin fiyatı neden çok fazla değişiyor? Bitcoin’deki fiyat değişimleri
Bitcoin piyasası diğer alanlara göre oldukça küçük dolayısıyla Bitcoin’e olan genel talepteki artış ve düşüş Bitcoin’in fiyatında hızlı ve büyük değişimlere neden olabiliyor.
Bitcoin’in yazının yayımlandığı tarih (31 Mar 2019) itibari ile piyasa değeri 72,357,676,509’du. Sirkülasyondaki Bitcoin miktarı ise 17,618,962 idi. Bitcoin’in fiyatı ise 4106 dolardı.
Örneğin, piyasa değerinde olacak sadece 1 milyar dolarlık artış Bitcoin’in fiyatını 4163 dolara çıkaracaktır. Aşağıda son 7 günün grafiğinde de görüldüğü gibi Bitcoin’in piyasa değerinde bu tarz 1-2 milyar dolarlık değişimler günlük bazda çok sık yaşanıyor.
Bitcoin’in son 3 aylık grafiğine baktığımızda ise 10 milyar doların üzerinde değişimlerin yaşandığını görüyoruz. Bitcoin’in toplam piyasa değerinin 72 milyar dolar olduğunu dikkate alırsanız bu oldukça büyük bir değişim.
Bitcoin fiyatı zirveye ulaştığında Bitcoin’in piyasa değeri yaklaşık 320 milyar dolar civarındaydı. Bu açıdan yıl bazında bakarsanız piyasa değerinde yukarı ve aşağı yönlü yaşanan değişimler 100 milyar doları aşabiliyor.
Bitcoin merkezi olmayan bir varlık olduğu için Bitcoin’e olan talep birçok şeyden etkilenebiliyor. Kurumlar, hükümet yetkilileri veya şahıslar kısacası herkes Bitcoin’e olan talebi olumlu veya olumsuz yönde değiştirebilir.
Talepte olan değişimlerin arkasında birçok farklı sebep olabilse de sonuç olarak Bitcoin kıt bir varlık olduğu için ve pazar, piyasa değeri açısından oldukça küçük olduğu için yukarı ve aşağı yönlü büyük fiyat değişimleri yaşanıyor.
Bitcoin mi yoksa altın ya da dolar mı? Bitcoin’in altın karşısındaki fiyat değişimi
Bitcoin’de olan fiyat değişimleri ilk başta çok yüksek görünse de Bitcoin’in piyasa değeri dikkate alınırsa fiyat değişimleri normal görünebilir.
15 Mart 2019 tarihinde hazırladığımız aşağıdaki verilere göre geçtiğimiz 2 yıl içinde altın ve doların Türk lirası bazındaki değişimleri de oldukça yüksek. Bu açıdan aynen Bitcoin’de olduğu gibi altın gibi diğer varlıklarda veya Türk lirasının diğer para birimlerine karşı değerinde de büyük değişimler yaşanabiliyor.
Ancak Bitcoin’in piyasa değerinde olan diğer piyasalar için küçük görünebilecek değişimler Bitcoin fiyatında büyük artış veya düşüşlere neden olabiliyor. Bu açıdan düşük piyasa değeri ve talepte olan değişimler ile Bitcoin daha riskli bir varlık olarak görülebilir.
Bitcoin ile ilgili ne düşünüyorsunuz? Sizce Bitcoin’e yatırım yapılır mı? Yorumlarınızı aşağıya yazabilirsiniz.
