DAI nedir? Dai coin nedir?
Dai; merkezi olmayan, ETH ve BAT gibi kripto paralar ile desteklenen bir stablecoin’dir.
Tether (USDT) veya USDC gibi stablecoin’ler bankalarda tutulan fiat paralar (USD, EUR…) ile destekleniyor. Bu tür stablecoin’ler bankalarda tutulan paralar ile dolar karşısında 1:1 değerini korur.
Ancak Dai hiçbir kuruma veya bireye bağlı değil ve tamamen blokchain üzerinde çalışıyor. Dai’nin fiyat stabilitiesi akıllı sözleşmelerden oluşan bir sistem ile sağlanıyor.
Genel olarak stablecoin’lerin ne olduğu ve farklı stablecoin’ler ile ile ilgili bilgi için stablecoin rehberine göz atabilirsiniz: Stablecoin nedir?
Dai coin nereden alınır?
Dai’nin listelendiği kripto para borsaları ve piyasa değeri gibi bilgilere CoinMarketCap üzerinden ulaşabilirsiniz. DAI token’i direkt olarak listelendiği borsalardan alabilirsiniz.
DAI hangi borsalarda var, nasıl alınır?
Dai (DAI); Binance, Bitinka, Fatbtc, HitBTC, Coinbase Pro ve KuCoin gibi borsalarda alınıp satılabiliyor.
Bunun yanında merkezi olmayan takas işlemlerine izin veren Uniswap, 1inch, Kyber Network veya Bancor gibi platformlar aracılığı ile de Dai alınabilir.
Binance’te BTC/DAI, ETH/DAI ve USDT/DAI gibi işlem çiftleri bulunuyor. Binance’i kullanarak DAI alabilirsiniz.
Henüz Binance hesabınız yoksa linke tıklayarak %20 komisyon indirimli Binance hesabı açabilirsiniz: Binance’e kayıt ol (ekstra %25 indirim için hesabınızda BNB tutun)
Ayrıca aşağıdaki resimli anlatım içeren rehbere giderek de komisyon indirimli Binance hesabınızı açabilirsiniz:
Dai nasıl piyasaya sürülüyor?
Dai diğer stablecoin’lere nazaran belirli bir şirket tarafından piyasaya sürülmüyor. MakerDAO platform ile herkes elindeki ETH’yi akıllı sözleşme aracılığı ile teminat olarak kilitleyip karşılığında Dai oluşturabiliyor.
Teminat miktarı oluşturulan Dai miktarından her zaman daha fazla olmak zorundadır. Bu oran şu an en az %150 olacak şekilde.
Örneğin 100 Dai ödünç almak için 150 dolar değerindeki ETH’yi teminat olarak vermeniz gerekiyor. Bu işlem “teminatlandırılmış borç pozisyonu” (CDP) olarak adlandırılıyor.
Peki neden birisi Dai yaratsın? Dai yaratmak mevcut varlığınızı teminat olarak göstererek kredi çekmek gibi görülebilir.
Örneğin 50 ETH’niz var ve ETH fiyatının artacağını düşünüyorsunuz ancak daha fazla ETH almak için paranız yok bu durumda 50 ETH’yi teminat olarak verip karşılığında Dai alabilirsiniz.
Daha sonra bu her biri bir dolara eşit olan bu Dai’yi satıp ETH alırsınız. ETH’nin değeri arttığında da belirli bir miktarını geri Dai için satıp teminatı geri alabilirsiniz. ETH’nin değerinin artacağını düşünen kullanıcılar bu şekilde borç Dai alarak kar edebilir.
Aksi durumda, eğer teminat olarak kilitlenen ETH değer kaybederse sistem otomatik likidasyon (satış) mekanizması ile teminatı sistem içinde satıp borcu kapatıyor.
Dai bu şekilde herkes tarafından yaratılarak kullanılmıyor. Pek çok kişi Dai’yi sadece borsalarda alıp satıyor. Peki bu durumda Dai için artan talep nasıl karşılanacak?
Bir boğa piyasasında ETH gibi diğer varlıklar artma eğiliminde olacağı için kullanıcılar ETH almak için daha çok Dai yaratmak isteyecektir. Bu şekilde borsalardaki artan talep de karşılık bulacaktır.
Dai nasıl 1 dolar değerini koruyor?
Dai temel olarak değerini teminat karşılığında Dai yaratma işlemi ile koruyor.
Örneğin Dai’nin fiyatı 1 dolardan yüksek ise kullanıcılar Dai’yi 1 dolardan fazla fiyata satabilecekleri için teminat ile Dai alacaklardır. Satışlar ile fiyat dengelenecektir.
Tam tersi durumda Dai 1 dolardan aşağı düşerse kullanıcılar teminatlarını geri almak için borç aldıkları Dai’yi ödemeleri gerektiğinden ucuz fiyattan Dai alacaktır ve fiyat yeniden dengelenecektir.
Bunun yanında, stablecoin Dai’nin 1 dolar olarak kalmasını sağlayan diğer bir etken ise global settlement (küresel çözüm). Bu küresel çözüm, güvenlik açıkları gibi çok acil durumlarda kullanılabilecek bir yöntem.
Öyle bir durumda bütün sistem durdurulup teminatlar Dai 1 dolar değerinde baz alınarak kullanıcılara geri verilecek. Dolayısıyla bu beklenti de Dai’nin 1 dolarda sabitlenmesine katkıda bulunuyor.
Dai USDT farkı – Dai USDC farkı
Dai tamamen blockchain üzerinde akıllı sözleşmeler ile çalıştığı için diğer stablecoin’lere nazaran daha şeffaf ve denetlenebilir.
Ayrıca Dai herhangi bir banka, şirket gibi kurumlara ihtiyaç duymuyor. Dolayısıyla Tether gibi stablecoin’lerin aksine bir üçüncü parti riski yok.
Bunun yanında Tether, TrueUSD veya USD Coin gibi stablecoin’ler için tam bir şeffaflık söz konusu değil. Örneğin bankalarında tutulan para miktarın belgesi yayımlanıyor ancak bu bilgiyi doğrulamak mümkün olmayabilir.
Dai’de ise fiyat stabilizasyonu, token yaratma gibi birçok işlem sadece blockchain’e bağlı ve merkezi değil.
Ancak yine de akıllı sözleşmeler gibi teknik nedenler ve farklı nedenler ile Dai’nin de belirli riskleri olduğunu belirtelim.
Eğer paranızı uzun vadeli herhangi bir stablecoin’de tutmak istiyorsanız 2-3 farklı stablecoin kullanarak riski dağıtabilirsiniz.
USDC, USDT, BUSD ve WBTC gibi diğer stablecoin’ler ile ilgili ayrıntılı bilgi için aşağıdaki içeriklere göz atabilirsiniz:
Dai veya diğer stablecoin’ler ile ilgili soru ve görüşlerinizi aşağıda yorum kısmında paylaşabilirsiniz.
