Merkezi olmayan borsa nedir? Merkeziyetsiz borsalar

Merkezi olmayan borsalar, merkezi kripto para borsalarına kıyasla blockchain tabanlı akıllı sözleşmeler ile çalışır. Alım satım işlemleri direkt blockchain üzerinde kullanıcılar arasında veya doğrudan akıllı sözleşmeler ile gerçekleşir. Akıllı sözleşmeler hem alım satım işlemlerinin gerçekleşmesinde hem de kullanıcıların kripto paralarının borsanın kontrolü olmadan depolanması ve takas edilmesinde rol oynar.

Uniswap, SushiSwap ve PancakeSwap benzeri merkezi olmayan borsalar AMM (automated market maker) modelini kullanır ve emir defteri yerine likidite havuzlarından oluşur. 1inch ve Matcha gibi merkeziyetsiz borsalar ise DEX aggregator olarak bilinir ve farklı merkeziyetsiz borsalardan likidite çekerek kullanıcıların en iyi fiyatlardan yüksek fiyat değişimi olmadan alım satım yapmasını sağlar.

Kısacası EOS, TRON ve Ethereum tabanlı merkeziyetsiz borsaları kullanarak herhangi bir merkezi borsaya kayıt olmadan doğrudan kendi kripto para cüzdanınız üzerinden alım satım işlemleri yapabilirsiniz. Merkezi olmayan borsalarda alım satım yaparken komisyon ücretine ek olarak blockchain üzerindeki transfer maliyetlerini de karşılamanız gerekiyor. Örneğin Ethereum tabanlı borsalarda gerçekleşen işlemler için gas ücreti ödenirken TRON tabanlı borsalarda bandwidth ve energy ödeniyor.

Merkezi olmayan borsalarda alım satım yapmak için MetaMask gibi merkezi olmayan uygulamalar ile kullanabileceğiniz Web3 cüzdanlarına ihtiyacınız var. MetaMask ile neredeyse bütün Ethereum tabanlı merkezi olmayan uygulamaları kullanabilirsiniz. Ayrıca Ledger Nano X gibi bir donanım cüzdanınız varsa cüzdanınızı MetaMask’e bağlayıp merkezi olmayan borsaları daha güvenli şekilde kullanabilirsiniz.