Rarible, non-fungible token alıp satmak ve eserlerinizi NFT’ye dönüştürmek için kullanabileceğiniz bir platform.
Bu rehberde Rarible’da alım satım yapma ve NFT oluşturma ile ilgili bilmeniz gereken her şeyi bulabilirsiniz.
Rarible nedir?
Rarible, non-fungible token (NFT) olarak bilinen ve Ethereum blockchain’i üzerinde bulunan dijital varlıkları alıp satabileceğiniz bir dijital pazar yeri.
Rarible’ı kullanarak NFT alıp satabilir ve kendiniz için bir NFT oluşturup pazara koyabilirsiniz.
Rarible, eşsiz eserlerin non-fungible token olarak alınıp satılmasına aracılık ediyor. Ayrıca platformda kendi eserlerinizi NFT’ye dönüştürüp satışa koyabiliyorsunuz.
Bu rehberde Rarible kullanımı ile ilgili Rarible’da NFT alım satımı yapma ve Rarible’da NFT oluşturma ile ilgili tüm detayları bulabilirsiniz.
Ayrıca Rarible komisyon oranı ve kripto para cüzdanı kullanımı gibi bilmeniz gereken diğer ayrıntılara da değindik.
Rarible nasıl kullanılır? Rarible NFT alıp satma
Rarible’ı kullanmak için ilk önce merkezi olmayan uygulamalar (dapps) ile kullanabileceğiniz bir kripto para cüzdanına ihtiyacınız var.
Rarible‘da ”connect wallet” butonuna tıkladığınızda aşağıdaki şekilde Rarible’a bağlayabileceğiniz kripto para cüzdanlarını görebilirsiniz.
Listede MetaMask’in görülmesi için ilk önce tarayıcınızda MetaMask’e giriş yapıp daha sonra Rarible‘ı ziyaret etmeniz gerekiyor.
Merkezi olmayan uygulamaları kullanmak için en popüler ve kullanışlı kripto para cüzdanı MetaMask. Tarayıcınızda MetaMask cüzdanı kurmak ve MetaMask kullanımı için aşağıdaki rehbere göz atabilirsiniz:
MetaMask’i kurduktan sonra MetaMask cüzdanınızdaki Ethereum adresinize kullandığınız herhangi bir kripto para borsasından Ethereum aktarabilirsiniz.
Rarible’da NFT alıp satmak ve transfer ücretlerini karşılamak için ETH’ye ihtiyacınız var. Bu açıdan cüzdanınıza yapacağınız işlemlere göre yeterli miktarda ETH göndermelisiniz.
Ethereum almak için Binance veya Binance TR’yi kullanabilirsiniz. Aşağıdaki rehberler ile Binance ve Binance TR’de komisyon indirimli hesap açabilirsiniz:
MetaMask’i Rarible’a bağlama
Rarible’a MetaMask cüzdanınızı bağlamak için ilk önce tarayıcınızda MetaMask cüzdanınıza giriş yapın. Daha sonra cüzdanınızı bağlamak için Rarible‘ı ziyaret edin.
Sitede sağ üstte bulunan ”connect wallet” butonuna tıklayarak MetaMask cüzdanınızı platforma bağlayabilirsiniz.
MetaMask’e tıkladıktan sonra cüzdanınıza gelecek bildirim ile adresinizi seçip ”next” ve ”connect” butonları ile bağlantı işlemini gerçekleştirebilirsiniz.
”Connect” butonu ile MetaMask cüzdanınızı Rarible’a bağladıktan sonra aşağıdaki şekilde Rarible’ın kullanım şartlarını kabul etmeniz gerekiyor.
Gerekli yerlere tik koyup ”proceed” butonuna tıklayarak devam edebilirsiniz.
Rarible non-fungible token (NFT) nasıl alınır?
MetaMask cüzdanınızı Rarible’a bağladıktan sonra ”explore” sayfasından platformda bulunan farklı dijital varlıkları keşfedebilirsiniz.
Ayrıca cüzdanınızda herhangi bir non-fungible varlık yani ERC721 token bulunuyorsa bunları ”my items” kısmında görebilirsiniz.
Explore kısmında örneğin aşağıdaki gibi herhangi bir dijital varlığa tıkladığınızda NFT ile ilgili fiyat ve diğer bilgileri görebilir ”buy now” ve ”bid” butonları ile alım işlemi yapabilirsiniz.
Herhangi bir fiyattan teklif vermek için ”bid” butonunu kullanabilirsiniz. Ya da bunun yerine ”buy now” butonuna tıklayarak satıcının belirlediği fiyattan NFT’yi doğrudan satın alabilirsiniz.
”Buy now” butonuna tıkladığınızda aşağıdaki şekilde bir satın alma sayfası gelecek. Burada ”quantity” kısmında almak istediğiniz miktarı girebilirsiniz.
NFT’nin fiyatı ise 0.057 ETH olarak görülüyor. Buna ek olarak Rarible %2.5 komisyon alıyor. Dolayısıyla ödenmesi gereken miktar 0.058 ETH.
”Proceed to payment” butonuna tıkladıktan sonra aşağıdaki şekilde MetaMask cüzdanınızda bildirim gelecek. Doğrudan ”confirm” butonuna tıklayarak satın alma işlemini gerçekleştirebilirsiniz.
Aşağıdaki örnekte olduğu gibi ağdaki yoğunluğa bağlı olarak transfer ücreti (gas fee) çok yüksek olabilir.
Rarible teklif verme
Rarible’da ayrıca bir dijital varlık için ”bid” butonu ile istediğiniz fiyattan teklif verebilirsiniz.
Bid butonuna tıkladıktan sonra aşağıdaki şekilde teklif miktarınızı girmeniz gerekiyor. Bu işlem için cüzdanınızda bulunan ETH, akıllı sözleşme aracılığı ile WETH‘ye çevrilecek.
Ayrıca sizin teklif miktarınızın üstüne eklenen Rarible komisyon miktarını da ”service fee” kısmında görebilirsiniz.
”Place a bid” butonuna tıkladıktan sonra teklif verme işlemini tamamlamak için cüzdanınızda aşağıdaki şekilde üç adımı tamamlamanız gerekecek.
İlk işlem cüzdanınızdaki ETH’yi WETH’ye çevirecek. İkinci işlem ise akıllı sözleşmenin cüzdanınızdaki miktarı kullanmasına izin verecek.
İlk iki işlem için gas yani transfer ücreti ödemeniz gerekecek. Bu işlemleri tamamlayarak ilgilendiğiniz NFT için teklif verebilirsiniz.
Rarible non-fungible token (NFT) nasıl satılır?
Cüzdanınızda halihazırda bir non-fungible token varsa bunu Rarible üzeride satışa koyabilirsiniz.
Bunun için ilk önce tarayıcınızda MetaMask’e giriş yapmanız ve daha sonra Rarible‘ı ziyaret etmeniz gerekiyor. Ayrıca platformu desteklenen diğer tarayıcı ve mobil kripto para cüzdanları ile de kullanabilirsiniz.
Cüzdanınızı platforma bağladıktan sonra ”my items” sayfasından veya sağ üstteki kullanıcı ikonunun altındaki my items kısmından cüzdanınızdaki dijital varlıkları görebilirsiniz.
Sahip olduğunuz varlığı satışa koymak için ilk önce my items kısmında satışa koymak istediğiniz varlığa tıklamanız gerekiyor. Daha sonra ”put on sale” butonuna tıklayabilirsiniz.
‘Put on sale” butonuna tıkladıktan sonra aşağıdaki şekilde bir satış fiyatı belirleyerek veya fiyat belirlemeden sahip olduğunuz NFT’yi satışa koyabilirsiniz.
Her iki durumda da insanlar satışa koyduğunuz NFT için teklif verebiliyor. Fiyat belirlemeden satışa koymak için ”next step” butonuna tıklayın.
Daha sonra akıllı sözleşmenin NFT’ye erişmesi için ”approve” işlemi yaparak ve satış işlemini imzalayarak sahip olduğunuz NFT’yi satışa koyabilirsiniz.
Approve işlemi için yine diğer işlemlerde olduğu gibi transfer ücreti ödemeniz gerekecek.
Ayrıca ”instant sale price” karşısındaki işareti sağa çekerek NFT’yi belirli bir fiyattan da satışa koyabilirsiniz. Bir fiyat belirleseniz bile insanlar NFT için istedikleri fiyattan teklif yapabilir.
Aşağıdaki örnekte fiyatı 2 ETH olarak belirledim. Satış gerçekleşirse cüzdanıma 1.95 ETH geçecek. Rarible hem satıcılardan hem de alıcılardan %2.5 komisyon alıyor.
”Next step” butonuna tıkladıktan sonra MetaMask veya kullandığınız cüzdanda approve ve sign (imzalama) işlemini yaparak NFT’yi satışa koyabilirsiniz.
Rarible NFT oluşturma: Non-fungible token nasıl oluşturulur?
Rarible’da non-fungible token alıp satmanın yanı sıra ayrıca non-fungible token de oluşturabilirsiniz.
Bu şekilde sahip olduğunuz eseri bir non-fungible tokene çevirip Rarible üzerinde satışa çıkarabilirsiniz.
Rarible’da non-fungible token oluşturmak için ilk yapmanız gereken MetaMask cüzdanınıza giriş yapıp siteyi ziyaret etmek.
Daha sonra NFT oluşturmak için sağ üstte bulunan ”create” butonuna tıklamanız gerekiyor.
Create butonuna tıkladıktan sonra NFT’ye dönüştüreceğiniz eseri bir kere mi yoksa birden fazla kez mi satacağınızı belirlemeniz gerekiyor.
Sahip olduğunuz eserden sadece bir non-fungible token oluşturulmasını ve bir kere satılmasını istiyorsanız ”single” seçebilirsiniz.
Birden fazla kopyayı daha fazla kişiye satmak istiyorsanız ”multiple” yazan yere tıklayarak devam edebilirsiniz.
Single (tek) varlıklar Ethereum’un ERC721 token standardı ile oluşturulurken çoklu (multiple) varlıklar ise ERC1155 token standardı ile oluşturuluyor.
Bu rehberde ”multiple” seçerek devam ediyoruz. İşlemler açısından arada bir fark bulunmuyor. Multiple seçtiğinizde sadece kopya miktarını da belirlemeniz gerekiyor.
Daha sonra aşağıdaki şekilde ”choose file” butonuna tıklayarak sahip olduğunuz eseri PNG, GIF veya MP4 gibi formatlarda platforma yüklemeniz gerekiyor.
Dosyanın orijinal boyutu 30mb’den yüksek ise dosya için ”unlock once purchased” kısmında indirilebilecek bir link ve şifre gibi ek bilgi de koyabilirsiniz.
Dosyayı yükledikten sonra aşağıdaki şekilde ”put on sale” seçeneğini sağa çekmeniz gerekiyor. Ayrıca ”instant sale price” kısmında eser için bir satış fiyatı da belirleyebilirsiniz.
Eser için satış fiyatı belirleseniz de belirlemeseniz de insanlar fiyat teklifi verebiliyor. Ancak fiyat belirlerseniz satış işlemi anında gerçekleşebilir.
Ayrıca ”unlock once purchased” kısmını açarak eser için alıcı kişiye verilecek link, kod ve dijital anahtar gibi bilgiler ekleyebilirsiniz.
Herhangi bir şey eklemeyecekseniz ”unlock once purchased” seçeneğini kapatarak diğer bilgileri doldurmaya devam edebilirsiniz.
”Choose collection” kısmında doğrudan varsayılan Rarible seçeneğini kullanabilirsiniz. Ya da create kısmına tıklayarak görsel, token ismi ve diğer bilgiler ile Rarible yerine kendi koleksiyonunuzu oluşturabilirsiniz.
Daha sonra ”name” kısmında oluşturacağınız NFT için bir isim belirlemeniz gerekiyor. Description (açıklama) kısmına da bir açıklama girebilir ya da boş bırakabilirsiniz.
Son olarak ”royalties” kısmında telif oranını belirlemeniz gerekiyor. Örneğin sattığınız varlık alıcı tarafından başkasına satıldığında siz sonraki satışlardan belirli oranda pay alıyorsunuz.
”Number of copies” kısmında ise aynı eserden token olarak kaç tane daha oluşturulacağını ve satışa konacağını belirlemeniz gerekiyor.
Properties kısmında eser ile ilgili özellik bilgisi girebilir ya da boş bırakabilirsiniz.
Rarible’da non-fungible token oluşturmak için gerekli bilgileri girdikten sonra ”create item” butonuna tıklayarak işlemleri cüzdanınızda onaylayarak NFT oluşturma işlemini tamamlayabilirsiniz.
Aşağıdaki şekilde MetaMask veya kullandığınız cüzdanda sırasıyla yapacağınız üç işlem ile eseri NFT’ye dönüştürüp satışa koyabilirsiniz.
İlk iki işlem için transfer ücreti ödemeniz gerekecek. Son işlemde ise satış işlemini imzalayarak NFT oluşturma ve satışa koyma işlemini tamamlayabilirsiniz.
Bu işlemden sonra Rarible üzerinde ”my items” kısmında oluşturduğunuz ve satışa koyduğunuz NFT’yi görebilirsiniz.
Rarible komisyon
Rarible non-fungible token alım satım işlemleri için %2.5 komisyon alıyor.
Yukarıdaki NFT alım satım işlemlerinde görebileceğiniz gibi %2.5 komisyon hem satıcıdan hem de alıcıdan alınıyor.
Dolayısıyla herhangi bir NFT’nin alım satım işleminde alıcı ve satıcı %2.5 komisyon öderken Rarible ise toplamda %5 komisyon kazanıyor.
Diğer merkezi olmayan uygulamalar için aşağıdaki rehberlere göz atabilirsiniz:
Rarible ile ilgili soru ve görüşlerinizi aşağıda paylaşabilirsiniz.
