Kripto para alıp satmak için Paribu ve Binance gibi farklı kripto para borsalarını kullanıyorsanız Paribu ve Binance arasındaki fiyat farkı dikkatinizi çekmiş olabilir.
Ayrıca Paribu’da al sat yaparken yukarı veya aşağı yönlü hızlı fiyat değişimleri sırasında Paribu neden geriden geliyor sorusunu sormuş da olabilirsiniz.
Paribu ile Binance arasındaki fiyat farkını anlamanız için ilk olarak kripto para borsaları ve Bitcoin ile ilgili temel birkaç noktaya değinmemiz gerekiyor.
Kripto para borsaları nasıl çalışıyor?
Öncelikle bilmeniz gereken şey kripto para borsaları Bitcoin veya diğer kripto paraları satmıyor. Yani kripto para borsaları sadece kripto para alıp satmak isteyen kişileri bir araya getiren bir platform.
Kullanıcılar platforma üye oluyor. Daha sonra hesaplarına Türk Lirası gibi fiat para birimlerini ya da Bitcoin gibi kripto para birimlerini yatırıyor.
Ardından kullanıcılar hesaplarındaki para ile alış ve satış emirleri girdiğinde platformda her kripto para için aşağıdaki şekilde bir emir defteri ve fiyat oluşuyor.
Yani bir kripto para borsasında işlem gören kripto paranın alış ve satış fiyatını platformda işlem yapan kullanıcılar belirliyor.
Bitcoin fiyatı nasıl belirleniyor?
Diğer bir yanılgı ya da yanlış bakış açısı ise Bitcoin ve Bitcoin fiyatı ile ilgili.
Bitcoin bir kripto para birimi ve Bitcoin için aslında bir fiyat bulunmuyor. Yani Bitcoin fiyatı diye baz alabileceğiniz belirli bir fiyat bulunmuyor.
Diyelim elinizde 1 Bitcoin var. Bu Bitcoin’i istediğiniz fiyattan satabilirsiniz. Örneğin Paribu‘da 1 Bitcoin en son 489.000 TL’den satılmış ise siz 550.000 TL’den 1 Bitcoin satış emri girebilirsiniz.
Aynı şekilde platformdaki kullanıcılar da 1 Bitcoin için istedikleri miktarda para ödeyebilir. Diyelim kullanıcılar 1 Bitcoin için 500.000 TL ödüyor.
Bu durumda Bitcoin fiyatı da 500.000 TL olacaktır. Yani önemli olan sizin Bitcoin için biçtiğiniz fiyat değil, başka insanların ne kadar ödemeye gönüllü olduğu.
Tabii ki herkes elindeki Bitcoin’i tutmak ve yüksek fiyattan satmak isterse bunun da piyasa ve fiyat üzerinde bir etkisi olacaktır.
Yani burada dikkate almanız gereken şey Bitcoin fiyatı için baz alabileceğiniz herhangi bir otorite veya kurum bulunmuyor.
Bitcoin fiyatı insanların yaptığı Bitcoin alım satım işlemleri sonucunda oluşuyor.
Kripto para borsaları da farklı kullanıcı tabanlarına sahip olduğu için ve birbirlerinden yatırma/çekme işlemleri, komisyon ve işlem hacmi gibi yönlerden ayrıldığı için her platformda fiyat farkı oluşabiliyor.
Örneğin Google’a ”Bitcoin kaç TL” yazarsanız aşağıdaki şekilde size Bitcoin fiyatını gösterecektir.
Ancak aşağı kısımda görebileceğiniz gibi bu fiyat verisi bir kripto para borsası olan Coinbase’den alınıyor.
Dolayısıyla Bitcoin fiyatı 487.030 TL’dir nokta dememiz mümkün değil. Coinbase haricinde Bitcoin alınıp satılan birçok farklı kripto para borsası bulunuyor.
Ancak bu durum, bu fiyat verisinin önemsiz olduğu anlamına da gelmiyor. Coinbase dünyadaki en büyük kripto para borsalarından biri olduğu için bu fiyat verisi Bitcoin’in güncel ve ortalama fiyatı ile ilgili doğru bir fikir verecektir.
Bitcoin fiyatı için baz alabileceğiniz herhangi bir otorite bulunmuyor dedik. Peki Coinbase için kullandığımız ”büyük kripto para borsası” ifadesi ne anlama geliyor?
Büyük kripto para borsası tanımı platformdaki kullanıcı sayısı ve işlem hacminin yüksek olduğunu ifade ediyor.
Yani Bitcoin alıp satarak Bitcoin fiyatını belirleyen dünyadaki insanların büyük bir kısmı Coinbase’de işlem yapıyor.
Öte yandan Coinbase’de fiyat bu şekildeyken Paribu’da neden daha düşük ya da daha yüksek dememiz de mümkün değil.
Çünkü Coinbase ya da Binance, Bitcoin satmıyor veya Bitcoin fiyatını belirlemiyor. İkisi de aynen Paribu gibi kullanıcıların işlem yaptığı ve kullanıcıları bir araya getiren birer kripto para borsası.
Paribu ile Binance arasındaki fiyat farkı
Peki kripto para borsaları arasında neden fiyat farkı var? Fiyatlar neden geriden geliyor ya da birbirine eşit değil?
Bunun cevabı aslında çok basit. Kripto para borsaları birbirinden farklı platformlar ve farklı kullanıcı havuzlarına sahipler.
Ayrıca kripto para borsaları; komisyon oranı, işlem hacmi, likidite, yatırma/çekme seçenekleri ve transfer ücretleri gibi birçok yönden birbirinden ayrılıyor.
Dolayısıyla farklı insanlardan oluşan iki farklı platformdaki fiyatların birbirine daima eşit olması ve çok benzer şekilde değişim yaşaması mümkün değil.
Ancak tabii ki kripto para arbitraj işlemleri sayesinde farklı kripto para borsaları arasında özel bir neden olmadığı sürece büyük bir fiyat farkı oluşamıyor.
Örneğin bir kripto para borsasında yatırma ve çekme işlemleri ile ilgili bir sorun varsa arbitraj mümkün olmayacağı için diğer borsalar ile arasında anormal bir fiyat farkı oluşabilir.
Herhangi bir kripto parada olumlu bir haber ortaya çıktığını düşünün. Bunun sonucunda Binance’te bu kripto parada ani ve büyük bir fiyat değişimi söz konusu olabilir.
Paribu’da da aynı şekilde fiyat yükselişi olacaktır. Ancak bu fiyat değişiminin aynı hızda ve aynı boyutta gerçekleşmesi mümkün olmayabilir.
Kısa vadede ani fiyat değişimlerinde iki borsa arasındaki fiyat farkı normal olarak açılabilir ancak bu tür fiyat farkları kısa bir süre sonra dengelenecektir.
Bunun nedeni iki kripto para borsasının farklı bir kullanıcı kitlesine sahip olması.
Ayrıca kripto para borsaları; yatırma / çekme işlemlerinin kolaylığı, komisyon oranları ve likidite gibi kullanıcıların alım satım işlemlerini etkileyen birçok konuda birbirinden ayrılıyor.
Dolayısıyla Binance ve Paribu kullanıcılarının habere tepki verme hızı, ardından platformda yaptıkları işlemler ve bunun sonucunda oluşan grafik de doğal olarak daha farklı olacaktır.
Örneğin şu an Bitcoin 60.400 dolar civarındayken bir Güney Kore borsası olan Bithumb’da fiyatlar aşağıdaki şekilde:
Para transferleri, hesap açma işlemleri vs. regülasyonlarla çok sıkı kontrol edildiğinden Güney Koreli kişilerin ya da yurt dışında bulunan kişilerin bu farkı arbitraj ile kapatması mümkün olmuyor.
Zaten yukarıda da dediğimiz gibi aradaki fark çok açık olduğu için fiyat farkının doğal olmadığını, farklı bir nedenden kaynaklandığını anlayabilirsiniz.
Örneğin an itibariyle Binance’te LINK/USDT işlem çiftinde emir defteri aşağıdaki şekilde. Binance’te kullanıcı sayısı ve işlem hacmi çok daha fazla olduğu için birbirine yakın fiyatta ve büyük miktarda çok daha fazla emir bulabilirsiniz.
Paribu’da ise LINK-USDT çiftinde alış ve satış fiyatları aşağıdaki şekilde. Fiyatlar arasında çok daha fazla fark var ve büyük miktarda emir bulmanız daha zor.
Dolayısıyla Paribu’da belirli bir fiyattan elinizdeki LINK’i USDT için satmanız çok daha zor olacaktır.
Peki Paribu’da LINK-USDT çiftinde neden fiyatlar bu şekilde? Çok basit. Çünkü işlem hacmi düşük, yani çok az kullanıcı LINK-USDT çiftinde alım satım emri giriyor.
Dolayısıyla emir defteri de yukarıdaki şekilde Binance’te olduğu gibi daha sıkı ve dolu değil.
Örneğin şu an Paribu’da LINK-USDT çiftinde işlem hacmi 4.100 LINK civarındayken, Binance’te işlem hacmi 5 milyon LINK civarında.
Binance ve Paribu komisyon oranları ve komisyon hesaplama ile ilgili aşağıdaki içeriklere göz atabilirsiniz:
Binance ve Paribu arasındaki fiyat farkı dengelenmezse ne olur?
Binance ve Paribu arasında anormal bir fiyat farkı varsa bu aynı zamanda bir kazanç fırsatı olduğu anlamına da geliyor.
Dolayısıyla yatırma / çekme işlemlerinin kapalı olması gibi bu farkın arkasında yatan herhangi bir özel neden yoksa bu fark arbitraj işlemleri ile kısa sürede kapanacaktır.
Örneğin Paribu’da alım satım işlemleri ile ilgili sistemsel bir sorun varsa yine fiyat farkı oluşabilir. Bu da dışarıdan bakan bir kullanıcın hemen fark edemeyeceği özel bir durum olarak görülebilir.
Arbitraj konusuna gelirsek örneğin Paribu’da BTC-TL işlem çiftinde alış ve satış emirleri şu an aşağıdaki şekilde:
Binance’te ise BTC/TRY çiftinde Paribu’ya kıyasla anlık Bitcoin alış satış fiyatları aşağıdaki şekilde:
Örneğin Paribu’da 487.505 TL fiyattan 50.000 TL değerinde Bitcoin alım emri girdiğiniz diyelim. İşlem piyasa yapıcı olacağı için %0.25 komisyon kesilir.
Bu durumda emir gerçekleştiğinde 0.10230664 BTC hesabınıza geçer. Emir gerçekleşene kadar geçen sürede ise fiyatlarında aynı kaldığını varsayıyoruz.
Paribu’dan Binance’e 0.10230664 BTC çektiğinizde 0.0005 BTC transfer ücreti kesilecek ve Binance hesabınıza 0.10180664 BTC geçecek.
Bitcoin transferi yaptığınızda transfer süresi boyunca yine fiyat değişimi olacaktır. Ancak bunu da dikkate almayalım.
Binance hesabınıza 0.10180664 BTC geçti. Daha sonra 488.400’den satış emri girdiğinizi ve emrin gerçekleştiğini düşünelim.
Bu işlemden hiç komisyon kesilmese bile hesabınıza 49.722 TL geçmiş oluyor ve başlangıçtaki 50.000 TL paranıza kıyasla zarar etmiş oluyorsunuz.
Dolayısıyla bu tür aradaki küçük fiyat farklarının arbitraj işlemleri ile kapanması çok mümkün değil.
Arbitraj işlemi için komisyon oranları, transfer ücretleri, likidite ve piyasadaki volatilite gibi birçok faktör önem arz ediyor.
Örneğin Paribu ve Binance arasında kripto para taşısanız bile likidite nedeniyle yani emir defterinde yeterli büyüklükte emir olmadığı için istediğiniz fiyattan satış yapamayabilirsiniz.
Yani 50.000 TL değerinde bir emri istediğiniz fiyattan anında gerçekleştirmeniz mümkün olmayabilir.
Paribu genel olarak kullanıcı sayısı ve işlem hacmi yüksek bir kripto para borsası. Dolayısıyla ayrıca likidite konusuna değinmedik.
Ancak kripto para borsaları arasındaki fiyat farkı, düşük likidite yani emir defterinin kötü olması ile de ilgili olabilir.
Örneğin kullanıcı sayısı düşük bir kripto para borsası kullanıyorsanız veya işlem yaptığınız işlem çifti çok popüler değilse fiyatların başka piyasalar ile uyuşması ve hızlı bir şekilde dengelenmesi mümkün olmayabilir.
Kripto para transferi yapmadan arbitraj yapma
Arbitraj işlemleri yukarıdaki şekilde Binance’ten Paribu’ya veya Paribu’dan Binance’e coin aktararak yapılabileceği gibi herhangi bir transfer yapmadan da yapılabilir.
Örneğin Binance hesabınızda 500.000 BTT olduğunu düşünelim. Paribu’da ise 500.000 BTT ve ayrıca 50.000 TL tutuyorsunuz.
- Binance cüzdanınız: 500.000 BTT
- Paribu cüzdanınız: 500.000 BTT ve 50.000 TL
- Toplam paranız: 1.000.000 BTT + 50.000 TL
Binance’te BTT fiyatının 0.08 TL olduğunu düşünelim. Paribu’da ise fiyat daha geride ve 0.075 TL olsun.
Bu durumda örneğin Binance’te anında 0.08 TL’den 500.000 BTT satarak ve Paribu’da TL ile 0.075 TL’den geri 500.000 BTT alarak arbitraj yapabilirsiniz.
İki borsada gerçekleştireceğiniz bu işlem sonucunda kesilecek komisyonu hesaba katmadan yeni bakiyeleriniz aşağıdaki şekilde olacaktır:
- Binance cüzdanınız: 40.000 TL
- Paribu cüzdanınız: 1.000.000 BTT ve 12.500 TL
- Toplam paranız: 1.000.000 BTT + 52.500 TL
Bu şekilde bu iki işlem için maksimum 170 TL komisyon ödeyip hiçbir transfer yapmadan toplamda 2000 TL civarında kar etmeniz mümkün.
Bu tür işlemler daha çok botlar tarafından hızlı ve etkili şekilde gerçekleştirilebiliyor. Yukarıdaki örnekte iki borsa arasındaki fiyat farkının yaklaşık %6 gibi yüksek bir oran olduğunu da belirtelim.
Ayrıca bu tür işlemler yapabilmek için yine işlem yaptığınız kripto paranın emir defterinde iyi düzeyde likidite olması gerekiyor.
Binance ve Paribu ile ilgili farklı konularda bilgi için aşağıdaki içeriklere göz atabilirsiniz:
Paribu ve Binance arasındaki fiyat farkı ile ilgili soru ve yorumlarınızı aşağıda paylaşabilirsiniz.
